Is Dyn o Gaerdydd Mewn Carchar 20 Mlynedd ar Ôl Dwyn Ffôn?

Mae dedfrydau amhenodol, fel y rhai a roddwyd i Leroy Douglas, yn codi cwestiynau pwysig am gyfiawnder a thriniaeth garcharorion yn y DU. Mae Leroy, sy'n dal i fod yn y carchar ers 2005 am ddwyn ffôn symudol, yn symbol o'r heriau sy'n gysylltiedig â dedfrydau IPP (Imprisonment for Public Protection). Mae ymgyrchwyr yn galw am newid, gan ddadlau bod y system yn annheg ac yn achosi dioddefaint i deuluoedd.

Last updated: 20 October 2023 (BST)

Key Takeaways

• Leroy Douglas wedi bod yn y carchar ers 2005 am ddwyn ffôn symudol.
• Mae dedfryd IPP yn golygu gorfod aros yn y carchar am gyfnod amhenodol.
• Ymgyrchwyr yn galw am ail-ddedfrydu dros 2,500 o garcharorion IPP.
• Mae Llywodraeth y DU yn ymrwymo i wella'r broses rhyddhau.
• Mae dedfrydau IPP wedi cael eu beirniadu am fod yn draconaidd ac yn annheg.

Beth yw dedfryd IPP?

Mae dedfryd IPP, neu “Imprisonment for Public Protection”, yn ddedfryd a roddwyd gan y llys sy'n caniatáu i garcharorion gael eu cadw yn y carchar am gyfnod amhenodol. Mae hyn yn digwydd pan fydd y llys yn credu bod y garcharor yn peri risg sylweddol i'r cyhoedd. Mae'r mesur hwn, a gyflwynwyd yn 2005, wedi bod yn destun dadleuon, gan ei fod wedi'i ddefnyddio ar gyfer troseddau llai difrifol, gan gynnwys dwyn.

Y broses a'r heriau

Mae dedfryd IPP yn golygu bod angen i'r garcharor ddangos ei fod yn ddiogel i gael ei rhyddhau cyn iddynt gael eu rhyddhau. Mae hyn yn cynnwys cymryd rhan mewn hyfforddiant a chyrsiau. Mae llawer o garcharorion, fel Leroy, wedi cael eu symud rhwng cyfleusterau, gan achosi iddynt ailwneud y sesiynau hyn, a allai wneud y broses yn fwy cymhleth.

Y defnydd o ddedfrydau IPP

Mae dedfrydau IPP wedi bod yn destun beirniadaeth am ei fod yn gallu arwain at ddal carcharorion am gyfnodau hir, heb y posibilrwydd o ryddhau. Mae ffigurau diweddar yn awgrymu bod tua 2,500 o garcharorion yn dal i fod wedi'u rhyddhau o dan y cynllun, gan greu pryderon am ddiogelwch a'r effaith ar deuluoedd.

Effaith ar deuluoedd

Mae'r achos o Leroy Douglas yn dangos sut mae dedfryd IPP yn effeithio nid yn unig ar y garcharor ond hefyd ar eu teuluoedd. Mae ei dad, Anthony, wedi tynnu sylw at y dioddefaint a brofir gan deuluoedd sydd yn gorfod delio â’r effaith emosiynol a chymdeithasol o gael aelod o'r teulu mewn carchar am gyfnod mor hir.

Y profiadau personol o deulu Leroy

Mae Anthony Douglas, yn dad cymhwysol, wedi mynegi pryderon am iechyd meddwl ei fab, sy'n cael ei ystyried yn “blentyn normal” cyn iddo ddechrau mynd i drwbl. Mae colli aelodau o’r teulu, gan gynnwys ei ferch, wedi creu pwysau ar Leroy, gan ei gwneud yn anodd iddo ymdopi yn y carchar.

Beirniadaeth a galwadau am newid

Mae ymgyrchwyr yn galw am newid yn y system dedfrydau IPP. Maent yn dadlau bod y system yn draconaidd ac yn annheg, gan nad yw'n rhoi cyfle teg i garcharorion i gael eu rhyddhau. Mae rhai yn galw am ail-ddedfrydu ar raddfa fawr, gan ddweud bod carcharorion yn teimlo'n ddi-gobaith.

Ymgyrchoedd ac achosion cyfreithiol

Mae grwpiau ymgyrchu wedi cyflwyno achos i'r Cenhedloedd Unedig yn erbyn y Deyrnas Unedig, gan geisio newid polisi a chynyddu gobaith i'r rhai sy’n dal i ddioddef o dan y cynllun IPP. Mae'r llywodraeth hefyd wedi ymrwymo i wella'r broses rhyddhau, gyda'r gobaith o leihau'r nifer sy'n dal yn y carchar am amser hir.

Y dyfodol o ddedfrydau IPP

Mae'r dyfodol o ddedfrydau IPP yn ansicr, gyda nifer o newidion yn cael eu hystyried. Mae Llywodraeth y DU yn ymrwymo i wneud cynnydd yn y nifer sy'n cael eu rhyddhau, ond mae angen sicrhau nad yw hyn yn tanseilio diogelwch y cyhoedd. Y cwestiwn mawr yw sut y gallant gyflawni hyn tra'n diogelu'r rhai sydd yn y ddalfa.

Conclsiwn

Mae achos Leroy Douglas yn tynnu sylw at y problemau cymhleth sy'n gysylltiedig â dedfrydau IPP. Mae angen i'r Deyrnas Unedig ystyried sut y gallant wella'r system i sicrhau bod garcharorion yn cael cyfle teg i gael eu rhyddhau, tra'n diogelu'r cyhoedd. Sut gallwn ein cyflwr cyfiawnder i sicrhau bod pawb, gan gynnwys teuluoedd, yn derbyn y gofal a'r cymorth sydd eu hangen arnynt?

FAQs

Beth yw dedfryd IPP?

Dedfryd IPP, neu “Imprisonment for Public Protection,” yw dedfryd sy'n golygu bod carcharorion yn cael eu cadw am gyfnod amhenodol os ydynt yn peri risg sylweddol i'r cyhoedd.

Pam mae dedfrydau IPP yn cael eu beirniadu?

Mae dedfrydau IPP yn cael eu beirniadu am eu bod yn gallu arwain at ddal carcharorion am gyfnodau hir heb gobaith o ryddhau, gan achosi dioddefaint i’r garcharorion a'u teuluoedd.

Sut mae dedfryd IPP yn effeithio ar deuluoedd?

Mae dedfryd IPP yn effeithio ar deuluoedd trwy greu pwysau emosiynol a chymdeithasol, gan fod aelodau o'r teulu yn gorfod delio â'r effeithiau o gaethiwed hir.

Pa gamau sy'n cael eu cymryd i newid dedfrydau IPP?

Mae ymgyrchwyr yn galw am ail-ddedfrydu a newid yn y gyfraith, gan gyflwyno achosion i'r Cenhedloedd Unedig ac ymgyrchu am newid yn y polisi.

Ydy Llywodraeth y DU yn gwneud unrhyw newidiadau i'r system IPP?

Mae Llywodraeth y DU wedi ymrwymo i wella'r broses rhyddhau a lleihau'r nifer o garcharorion dan ddedfryd IPP, ond mae angen sicrhau diogelwch y cyhoedd.