Can Major Solar Farms Threaten the Future of Amazon Wales?

Mae cynlluniau i sefydlu chwe fferm solar yn ardal Gwastadeddau Gwent wedi creu pryderon difrifol ymhlith ymgyrchwyr cadwraeth, sydd yn rhybuddio y gallai'r datblygiadau hyn achosi difrod mawr i'r amgylchedd. Mae Ymddiriedolaeth Natur Gwent yn honni y gallai 19% o'r gwastadeddau gael eu datblygu, gan niweidio cynefinoedd pwysig a bywyd gwyllt. Mae'r fferm solar Llanwern eisoes wedi cael effaith negyddol, gyda gostyngiadau mewn poblogaethau rhai rhywogaethau. Mae'r Llywodraeth Cymru wedi nodi na fydd yn gwneud sylw ar y cais am ddatblygiadau yn y dyfodol.

Last updated: 26 October 2023 (BST)

Key Takeaways

• Chwe fferm solar newydd ar gael i'w datblygu yn Gwastadeddau Gwent.
• 19% o'r ardal efallai y bydd yn cael ei ddatblygu, gan niweidio bywyd gwyllt.
• Fferm Solar Llanwern wedi achosi pryderon am ostyngiad mewn rhywogaethau.
• Mae Llywodraeth Cymru yn ymddiheuro am ddiffyg sylw ar y ceisiadau.
• Mae mwy na 6,000 o bobl wedi arwyddo deiseb yn gwrthwynebu'r cynlluniau.

Y Pryd a'r Lle

Mae Gwastadeddau Gwent, sy'n ymestyn o Gas-gwent yn y dwyrain i gyffiniau Caerdydd yn y gorllewin, wedi bod yn gartref i lawer o rywogaethau prin ac mae ganddo statws o ddiddordeb gwyddonol arbennig. Mae'r ardal hon yn cynnwys gwlypdir a ffosydd sy'n cynnig cynefinoedd hanfodol i fywyd gwyllt, gan gynnwys y gornchwiglen a dyfrgwn.

Pryderon am Ddinistrio Bywyd Gwyllt

Mae Mike Webb o Ymddiriedolaeth Natur Gwent yn rhybuddio bod y cynlluniau newydd yn bygwth i ddinistrio Gwastadeddau Gwent. Mae'n honni bod y fferm solar Llanwern, a agorodd yn 2020, eisoes wedi achosi niwed i fywyd gwyllt, gyda gostyngiadau yn y nifer o gornchwiglenni, ystlumod a mathau penodol o wenyn.

Mae'n bwysig nodi bod y cynlluniau hyn yn cael eu hystyried ymhellach gan Lywodraeth Cymru, sy'n ymddiheuro am nad ydynt yn gwneud sylw ar y cais ar hyn o bryd. Mae llawer o bobl yn teimlo y byddai caniatáu'r datblygiadau hyn yn creu set precedents sy'n agor y drws i ddatblygiadau pellach.

Effaith ar Dir Amaethyddol

Mae'r ardal hefyd yn bwysig fel tir amaethyddol, ac mae Ymddiriedolaeth Natur Gwent yn pryderu am sut y gallai'r fferm solar effeithio ar y tir hwn. Mae Huw Michael, arbenigwr ynni, yn nodi bod cwmnïau ynni yn gallu bod yn gorfod defnyddio tir amaethyddol da oherwydd costau uwch sy'n gysylltiedig â defnyddio tir brown (hen safleoedd diwydiannol).

Mae Llywodraeth Cymru wedi gosod targedau i gynyddu cynhyrchu ynni solar, gan arwain at bwysau ar ddatblygwyr i ddefnyddio tir amaethyddol er mwyn cyflawni'r nodau hyn. Mae'n debygol y bydd y broses hon yn parhau i fod yn destun dadl.

Canllawiau Llywodraeth Cymru

Mae canllawiau Llywodraeth Cymru yn nodi nad yw datblygu ar safleoedd o ddiddordeb gwyddonol arbennig yn dderbyniol fel mater o egwyddor. Mae'r Llywodraeth yn paratoi canllawiau newydd i ystyried yr angen i ddiogelu ecoleg a chynefinoedd Gwastadeddau Gwent, ond mae llawer o bobl yn pryderu am ba mor effeithiol fydd y rheolau hyn.

Dadlau o Blaid a Phleidlais yn erbyn Fferm Solar

Mae cefnogwyr ffermydd solar yn dadlau mai'r broses gynllunio ddylai warchod natur tra'n sicrhau cynhyrchu ynni glan. Mae cwmni cydweithredol Awel ar fin codi fferm solar ger eu tyrbinau gwynt ar Fynydd y Gwrhyd, gan ddweud y byddant yn plannu coed a chadw defaid yn pori ar y tir.

Mae Dan McCallum o Awel Aman Tawe yn pwysleisio bod angen edrych ar yr effaith ehangach y gallai’r fferm solar ei chael ar y cynefinoedd. Mae'n hanfodol i'r system gynllunio gynnwys yr holl elfenau sy'n gysylltiedig â newid hinsawdd a'r amgylchedd.

Y Cyfrifoldeb o Ddatblygu Ynni Solar

Mae Llywodraeth Prydain yn honni bod yr argyfwng hinsawdd yn bygythiad tymor hir i fyd natur, gyda'r sector ynni solar yn rhagweld y gallai gynnal 35,000 o swyddi erbyn 2030. Mae'r Llywodraeth yn credu y bydd datblygu ynni glan yn helpu i leihau biliau ynni yn barhaol, ond mae Ymddiriedolaeth Natur Gwent yn dadlau bod rhaid i'r byd natur gael ei warchod.

Mae'r ymddiriedolaeth yn pwysleisio nad yw'n dderbyniol dinistrio'r amgylchedd er mwyn achub yr amgylchedd. Mae eu dadleuon yn cael eu cefnogi gan nifer fawr o bobl sy'n pryderu am y dyfodol o Gwastadeddau Gwent.

Hawliau a Chynlluniau yn y Dyfodol

Mae'r datblygiadau arfaethedig yn parhau i fod yn destun dadl. Mae mwy na 6,000 o bobl wedi arwyddo deiseb yn erbyn y cynlluniau, gan ddangos bod y gymuned yn ei chael hi'n anodd derbyn y posibilrwydd o ddinistrio cynefinoedd pwysig. Mae'n rhaid i'r Llywodraeth ystyried y barn a'r pryderon hyn wrth wneud penderfyniadau yn y dyfodol.

Conclusiwn

Mae'r cynlluniau ar gyfer chwe fferm solar yn Gwastadeddau Gwent yn creu pryderon mawr am y dyfodol o'r ardal a'i bywyd gwyllt. Mae'r ymatebion i'r cynlluniau hyn yn dangos bod y gymuned yn ymwybodol o'r peryglon a'r heriau sy'n gysylltiedig â newid hinsawdd. Sut y gallwn sicrhau bod datblygiadau ynni solar yn cael eu rheoli'n iawn er mwyn diogelu ein cynefinoedd?

#GwastadeddauGwent #FfermyddSolar #BywydGwyllt

FAQs

Beth yw Gwastadeddau Gwent?

Mae Gwastadeddau Gwent yn ardal o dir gwlyb sy'n gartref i nifer o rywogaethau prin, gan gynnwys adar fel y gornchwiglen a dyfrgwn. Mae ganddo statws o ddiddordeb gwyddonol arbennig.

Pam mae ffermydd solar yn achosi pryder?

Mae ffermydd solar yn gallu achosi difrod i gynefinoedd pwysig a bywyd gwyllt. Mae ymddiriedolaethau natur yn pryderu y gallai datblygiadau mawr effeithio ar rywogaethau prin.

Sut mae Llywodraeth Cymru yn ymateb i'r cynlluniau?

Llywodraeth Cymru wedi nodi nad yw'n briodol iddynt wneud sylw ar y cais am ddatblygiadau ar gyfer ffermydd solar yn y dyfodol ar hyn o bryd. Mae canllawiau newydd yn cael eu paratoi i fynd i'r afael â'r pryderon.

Pa mor lawer o bobl sydd wedi gwrthwynebu'r cynlluniau?

Mwy na 6,000 o bobl wedi arwyddo deiseb yn gwrthwynebu'r cynlluniau ar gyfer ffermydd solar yn Gwastadeddau Gwent, gan ddangos pryder mawr ymhlith y gymuned.

Beth yw'r effaith ar dir amaethyddol?

Mae'r defnydd o dir amaethyddol ar gyfer ffermydd solar yn peri pryder oherwydd gallai effeithio ar yr ardal amaethyddol a'r cynhyrchu bwyd. Mae llawer yn credu y dylid defnyddio tir brown yn hytrach na thir amaethyddol da.